Εφηβεία και Ψυχανάλυση

Εφηβεία και Ψυχανάλυση

Freud, Klein, Kohut, Ferenczi.

 

Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία του Sigmund Freud, η εφηβεία είναι ένα κρίσιμο στάδιο στην ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη ενός ατόμου. Σε αυτό το στάδιο είναι που τα παιδιά υφίστανται σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές καθώς περνούν στην ενηλικίωση. Η έναρξη της εφηβείας αντιπροσωπεύει την αφύπνιση των σεξουαλικών επιθυμιών και την εμφάνιση της λίμπιντο. Σε αυτό το στάδιο είναι που τα παιδιά συνειδητοποιούν το σώμα τους και τη σεξουαλικότητά τους και αρχίζουν να βιώνουν σεξουαλικές ορμές και φαντασιώσεις. Ο Freud πίστευε ότι η επιτυχής επίλυση των συγκρούσεων και των ανησυχιών που προκύπτουν κατά την εφηβεία είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη μιας υγιούς ενήλικης προσωπικότητας. Πίστευε ότι η επίλυση αυτών των συγκρούσεων θα εξαρτιόταν από την ικανότητα του ατόμου να διαπλεύσει επιτυχώς τα ψυχοσεξουαλικά στάδια ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των στοματικών, πρωκτικών, φαλλικών, λανθανόντων και γεννητικών σταδίων.

Το γεννητικό στάδιο είναι το τελικό στάδιο της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης, σύμφωνα με τη θεωρία της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης του Sigmund Freud. Συνήθως πιστεύεται ότι εμφανίζεται κατά την εφηβεία και την ενηλικίωση και χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση ώριμων σεξουαλικών επιθυμιών και την εστίαση στις σεξουαλικές σχέσεις ενηλίκων.

Κατά το γεννητικό στάδιο, τα άτομα αναπτύσσουν μια ισχυρή αίσθηση της σεξουαλικής τους ταυτότητας και μια ικανότητα για ώριμες σεξουαλικές σχέσεις. Αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται από την επίλυση των συγκρούσεων και των ανησυχιών που προέκυψαν κατά τα προηγούμενα στάδια της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης, και από την εστίαση στις σεξουαλικές σχέσεις και την αναπαραγωγή των ενηλίκων.

Σύμφωνα με τον Freud, τα άτομα που περνούν με επιτυχία τα προηγούμενα στάδια της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης και επιλύουν τις συγκρούσεις και τα άγχη που προκύπτουν κατά τη διάρκεια αυτών των σταδίων, θα είναι καλύτερα εξοπλισμένα για να σχηματίσουν υγιείς και ικανοποιητικές σεξουαλικές σχέσεις στο γεννητικό στάδιο. Ωστόσο, άτομα που έχουν βιώσει ανεπίλυτες συγκρούσεις ή άγχη σε προηγούμενα στάδια μπορεί να συνεχίσουν να αγωνίζονται με αυτά τα ζητήματα κατά το γεννητικό στάδιο.

Εκτός από τον Sigmund Freud, άλλοι εξέχοντες θεωρητικοί της ψυχανάλυσης, όπως η Melanie Klein, ο Heinz Kohut και ο Otto Ferenczi, έχουν επίσης γράψει για την εφηβεία και τον αντίκτυπό της στο άτομο. Η θεωρία των αντικειμενικών σχέσεων της Melanie Klein τόνισε τον ρόλο των πρώιμων σχέσεων με τους φροντιστές στη διαμόρφωση της μετέπειτα εξέλιξης ενός ατόμου. Σύμφωνα με τον Klein, η έναρξη της εφηβείας μπορεί να είναι μια περίοδος αυξημένου άγχους για το άτομο, καθώς αγωνίζεται να συμφιλιώσει τις αναδυόμενες σεξουαλικές του επιθυμίες με τις προηγούμενες σχέσεις του με τους φροντιστές.

Η θεωρία της ψυχολογίας του εαυτού του Heinz Kohut τόνισε τη σημασία της αυτοεκτίμησης και την ανάπτυξη μιας υγιούς αυτοεικόνας. Σύμφωνα με τον Kohut, η έναρξη της εφηβείας μπορεί να είναι μια περίοδος αυξημένης ευαλωτότητας για το άτομο, καθώς αγωνίζεται με την αίσθηση της ταυτότητάς του και τη θέση του στον κόσμο. Στην ψυχαναλυτική θεωρία, η απώλεια των αντικειμένων της παιδικής ηλικίας κατά την εφηβεία μπορεί να είναι πηγή πένθους και θλίψης για το άτομο. Ο όρος «αντικείμενα» αναφέρεται σε άτομα ή πράγματα που είναι σημαντικά για το άτομο και που του παρέχουν μια αίσθηση άνεσης, ασφάλειας και σταθερότητας.

Καθώς τα άτομα μεγαλώνουν και ωριμάζουν, πρέπει αναπόφευκτα να αφήσουν τα αντικείμενα της παιδικής ηλικίας που τους παρείχαν άνεση και ασφάλεια, και αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι δύσκολη και επίπονη. Η έναρξη της εφηβείας μπορεί να ενισχύσει αυτά τα συναισθήματα απώλειας, καθώς το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με τις σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές που σχετίζονται με αυτό το στάδιο ανάπτυξης και πρέπει να περιηγηθεί στις πολυπλοκότητες της αναδυόμενης σεξουαλικότητας και σχέσεων. Η Melanie Klein, για παράδειγμα, τόνισε τον ρόλο του στην απώλεια αντικειμένων της παιδικής ηλικίας και την ανάγκη να εργαστούμε μέσα από αυτά τα συναισθήματα προκειμένου να επιτύχουμε μια υγιή αίσθηση του εαυτού. Ομοίως, ο Heinz Kohut τόνισε τη σημασία του πένθους για την απώλεια αντικειμένων της παιδικής ηλικίας για την ανάπτυξη μιας υγιούς αυτοεικόνας και τη διατήρηση μιας ισχυρής αίσθησης αυτοεκτίμησης.

 

Επιμέλεια κειμένου: Δανάη Κούστα – Ψυχολόγος